Urologie

Voor de geboorte ligt de zaadbal (bal) hoog in de buik, vlak bij de nier. Vlak voor de geboorte zakt de bal via het lieskanaal naar de balzak. Hierbij gaat een stukje van het buikvlies mee naar beneden. Dit vlies sluit zich om de bal en blijft eromheen zitten. Zowel het vlies als de bal maken vocht aan en nemen ook vocht op. Soms raakt dit evenwicht verstoord. Er wordt dan meer vocht gemaakt dan opgenomen. Hierdoor ontstaat een zwelling in de balzak. Dit heet een hydrocèle. Het is een goedaardige aandoening. Redenen om dit te laten behandelen zijn dat het er vervelend uitziet, pijn doet of in de weg zit. Een hydrocèle verdwijnt meestal niet vanzelf. Als u er last van heeft, kan een operatie worden geadviseerd.De bijbal bestaat uit veel kleine kanaaltjes die zaadcellen opvangen. Soms ontstaat er een met vocht gevulde holte in één van die kanaaltjes. Dit noemen we een spermatocèle. Het zit meestal los van de zaadbal. Ook dit is een goedaardige aandoening.

De bijbal bestaat uit veel kleine kanaaltjes die zaadcellen opvangen. Soms ontstaat er een met vocht gevulde holte in één van die kanaaltjes. Dit noemen we een spermatocèle. Het zit meestal los van de zaadbal. Ook dit is een goedaardige aandoening.

Een cystoscopie is een onderzoek van de plasbuis en de blaas. De arts gebruikt hiervoor een dunne, flexibele slang met glasvezels: een cystoscoop. Bij vrouwen met bekkenbodemklachten wordt soms een starre (niet-buigzame) cystoscoop gebruikt. Deze slang of buis is aangesloten op een lichtbron en een systeem dat steriel water door de plasbuis spoelt. De arts kijkt via een monitor naar de binnenkant van uw blaas. Dit onderzoek wordt gedaan bij klachten zoals plasproblemen, bloed in de urine of als controle bij blaastumoren.

Bij dit onderzoek plast u in een speciaal apparaat dat de kracht en het patroon van uw urinestraal meet. Daarna wordt met een echo gekeken of er nog urine in uw blaas is achtergebleven. Zo kan de arts zien waarom u plasklachten heeft. Mogelijke oorzaken zijn een vergrote prostaat, een vernauwing van de plasbuis of een bekkenbodem die niet goed ontspant.

De prostaat is een klier ter grootte van een walnoot. Hij ligt vlak onder de blaas en om de plasbuis heen. De prostaat maakt vocht aan dat nodig is voor het vervoeren van zaadcellen. De plasbuis zorgt ervoor dat urine van de blaas naar buiten gaat.

Als de prostaat groter wordt, kan dat de plasbuis een beetje dichtdrukken. Hierdoor kan het plassen moeilijker gaan. Meestal is deze vergroting goedaardig. Soms kan er ook kwaadaardig (kankerachtig) weefsel ontstaan. Bij een vermoeden van prostaatkanker kunnen er stukjes weefsel worden weggehaald voor onderzoek. Dit noemen we een prostaatbiopsie. De uroloog neemt dan kleine biopten van de prostaat om te laten onderzoeken in het laboratorium.

Een echografie van de prostaat gebeurt via de anus. Met behulp van geluidsgolven wordt een afbeelding van de prostaat gemaakt. Zo kan de uroloog de grootte en vorm van de prostaat goed bekijken.

Bij een URS (ureteroscoop) brengt de uroloog een dun kijkbuisje via de plasbuis en de blaas naar de urineleider of nier, waar de niersteen zit. Soms kan de uroloog de steen in één keer verwijderen. Als de steen te groot is, wordt hij eerst kleiner gemaakt met een laser of een speciaal apparaat dat de steen van binnenuit verbrijzelt.

Dit onderzoek wordt vaak gedaan om te onderzoeken waar plasklachten vandaan komen. Het is een inwendig onderzoek op de polikliniek. De arts kijkt hoe de blaas en de sluitspier (het afsluitmechanisme) werken.

Bij een besnijdenis wordt de voorhuid van de penis helemaal of gedeeltelijk verwijderd. Deze ingreep gebeurt bij een vernauwde voorhuid. Dit kan klachten geven, zoals moeite met plassen, pijn bij een erectie of seks, of een ontsteking van de voorhuid of eikel.

Als uw kind onder narcose gaat, krijgt hij een infuus. Dit blijft zitten tot uw kind weer naar huis mag. Tijdens de operatie wordt de voorhuid verwijderd. Soms zitten er verklevingen tussen de voorhuid en de eikel. Deze worden dan losgemaakt.

Na de ingreep is de eikel meestal rood, gezwollen en gevoelig. Dit is normaal. De eikel blijft na de operatie onbedekt. De wond wordt gehecht met oplosbare hechtingen en er wordt een drukverband aangelegd.

Botox is een medicijn dat de werking van zenuwen tijdelijk blokkeert. Als de arts botox in de blaasspier spuit, krijgt de blaas minder signalen om samen te trekken. Ook het gevoel van aandrang wordt minder. U hoeft daardoor minder vaak te plassen.

Een niersteenvergruizer is een apparaat dat nierstenen kapot trilt met schokgolven. De grote steen valt uiteen in kleine stukjes, gruis. Dit gruis plast u daarna zelf uit.

Het frenulum is het riempje tussen de voorhuid en de eikel. Als dit riempje te kort is, kan het pijn doen of scheuren. Soms veroorzaakt het littekens. De uroloog kan het riempje operatief verlengen. Dit noemen we een frenulumplastiek. De oorzaak van een te kort riempje is vaak niet bekend. Soms is het al vanaf de geboorte te kort. Een kort frenulum kan zorgen voor hygiënische of seksuele klachten.

De nieren maken urine aan. Deze urine loopt via de urineleiders naar de blaas. Soms kan de urine niet goed doorstromen, bijvoorbeeld door een vernauwing of een niersteen. In dat geval kan de arts een dubbel-J katheter plaatsen. Dit is een dun slangetje met aan beide uiteinden een krul. Eén krul komt in de nier, de andere in de blaas. Zo kan de urine toch goed aflopen. De katheter blijft inwendig zitten en kan in één of beide urineleiders worden geplaatst. Dit gebeurt op de polikliniek of met een dagopname.

Een suprapubische katheter is een slangetje dat via de buikwand in de blaas wordt geplaatst. Aan het uiteinde zit een ballonnetje dat wordt gevuld met water. Dit zorgt ervoor dat de katheter niet uit de blaas glijdt. Via dit slangetje loopt de urine uit de blaas.

Soms is de plasbuis te nauw. Dit kan het plassen moeilijk maken. Met een Otis-procedure wordt de vernauwing verwijderd. De arts doet dit zonder een kijkinstrument. Deze ingreep wordt gedaan bij vernauwingen aan het begin, in het midden of over de hele lengte van de plasbuis.

Bij een sterilisatie worden de zaadleiders onderbroken. Hierdoor komen er geen zaadcellen meer in het sperma. Bij seks komt er dan wel vocht vrij, maar zonder zaadcellen. U kunt dan geen kinderen meer krijgen. Sterilisatie is een eenvoudige en betrouwbare vorm van anticonceptie. Het heeft geen invloed op uw seksuele leven.

BCG is een vloeistof met verzwakte tuberculosebacteriën. Het wordt in de blaas gebracht om oppervlakkige blaaskanker te behandelen. BCG prikkelt het afweersysteem om de kankercellen aan te vallen.

Mitomycine is een medicijn dat via een slangetje in de blaas wordt ingebracht. Het remt de groei van snel delende cellen, zoals kankercellen. Gezonde cellen worden minder sterk beïnvloed.

Bij een TUR-operatie verwijdert de arts een tumor uit de blaas. Dit gebeurt via de plasbuis, met een elektrisch lusje. De ingreep gebeurt onder narcose of met een ruggenprik.

Als het prostaatweefsel te groot is, kan dit via de plasbuis worden verwijderd. De arts schraapt het weefsel met een elektrisch lusje los van het prostaatkapsel. De operatie vindt plaats onder narcose of met een ruggenprik.

Bij een vernauwing van de plasbuis door littekenweefsel kan zelfdilatatie helpen. Hierbij brengt u zelf een dun slangetje (katheter) via de plasbuis naar binnen. Zo houdt u de plasbuis open. Soms moet de katheter tot in de blaas, soms niet. De arts bespreekt dit met u. Zelfdilatatie moet u soms tijdelijk, soms blijvend doen. Als het blijvend is, doet u dit meestal één keer per maand.

Zelfkatheterisatie betekent dat u zelf uw blaas leegt met een katheter. Dit is nodig als u niet (helemaal) zelf kunt plassen. U brengt een dun plastic slangetje via de plasbuis in uw blaas. Via dit slangetje loopt de urine eruit.